ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ / HERACLITUS’ FRAGMENTS

Ηρακλείτου Αποσπάσματα / Heraclitus’ Fragments

Υπό τη συνολική ευθύνη του Αναπληρωτή Καθηγητή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ) κ. Δημοσθένη Αβραμίδη, Διευθυντή του Εργαστηρίου Νωπογραφίας και Τεχνικής των Φορητών Εικόνων (ΕΝΦΕ), του Τμήματος Εικαστικών Τεχνών (ΤΕΤ) πραγματοποιήθηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ, κατά το χρονικό διάστημα από 27ης Δεκεμβρίου 2022 έως 7ης Ιανουαρίου 2023, ένα εξαιρετικά σημαντικό εικαστικό έργο, το οποίο συνίσταται στη δημιουργία επιτοίχιας επιγραφής με το σύνολο του διασωθέντος έργου του προσωκρατικού φιλοσόφου Ηρακλείτου. Η λογική του έργου ήταν η δημιουργία ενός τοίχου εντός της ΦΛΣ (πρόκειται για τον τοίχο που βρίσκεται απέναντι από την είσοδο του Μουσείου Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης της ΦΛΣ, αίθουσα υπ’ αριθμόν 210), που να πάλλεται από γραφή απομνημειώνοντάς την κατά την αρχαιοελληνική επιγραφική πρακτική, ενός έργου εν είδει καλλιτεχνικού graffiti, αφιερωμένου σε έναν από τους προπάτορες της Φιλοσοφίας, το οποίο να συμπορεύεται με την αισθητική της Αρχιτεκτονικής του κτηριακού συγκροτήματος της ΦΛΣ. Τη συνολική υποστήριξη του έργου από τη Φιλοσοφική Σχολή είχαν οι συνάδελφοι Καθηγητές του Τμήματος Φιλοσοφίας κκ. Γεώργιος Αραμπατζής και Ιωάννης Καλογεράκος.

Στην υλοποίησή του συνεργάστηκε η ερευνητική Ομάδα Έργου του Εργαστηρίου Νωπογραφίας & Τεχνικής των Φορητών Εικόνων, ΤΕΤ/ΑΣΚΤ, στην οποία συμμετέχουν: το μέλος ΕΔΙΠ του ΤΕΤ/ ΑΣΚΤ κα Ολυμπιάς Κελαϊδή, ο υποψήφιος διδάκτορας/ΑΣΚΤ στη Nωπογραφία  κ. Ανδρέας Κωστόπουλος, oι εικαστικοί καλλιτέχνες-εκπαιδευτικοί κκ. Φοίβος Σοφικίτης, Κωνσταντίνα Μπολιεράκη, καθώς και το μέλος ΕΔΙΠ του ΤΕΤ/ΑΣΚΤ κα Κλεοπάτρα Μουρσελά. Εκπαιδευτική συμμετοχή και συνέργεια κατά την υλοποίηση του είχαν οι φοιτητές της ΑΣΚΤ κκ. Παναγιώτης Στεφάνου, Αλέξανδρος Λέρνης, Ιωακείμ Κουμούσης, Μάριος Μπόβολης, Ελίνα Καραδήμα και Ραφαηλία Φιλιππάκη, Μαρία Σακοπούλου, ενώ από τη ΦΛΣ ο μεταπτυχιακός φοιτητής Φιλοσοφίας και απόφοιτος της ΑΣΚΤ κ. Βασίλης Πολυχρονιάδης, επιλεγμένοι κατόπιν σχετικής πρόσκλησης, ώστε να σηματοδοτήσουν στη συνείδηση του φοιτητικού δυναμικού την ομαδοσυνεργατική εκπαιδευτική διάσταση του εγχειρήματος.

Οι διαστάσεις (2Χ6,20 μ) του τοίχου πάνω στον οποίον αποτυπώθηκε το έργο προσφέρονται για την επιγραφή όλου του Ηρακλείτειου έργου σε διάταξη 66 σειρών οριζόντια επί 200 κάθετα, δεδομένου ότι τα διασωθέντα 128 αποσπάσματα αποτελούνται από 8.083 χαρακτήρες γραμμάτων, με διαστάσεις του μοναδιαίου χαρακτήρα περί τα 3Χ3 εκ., ώστε να είναι αναγνώσιμος από απόσταση τουλάχιστον 2 μέτρων. Η διάταξη των αποσπασμάτων προκρίθηκε να μην είναι σειριακή, αλλά κάθε απόφθεγμα να καταλαμβάνει δικό του πλαίσιο παραλληλόγραμμο με περιθώριο και η συνολική αίσθηση να αποτελείται από συντεθειμένα παραλληλόγραμμα διακριτών επιγραφών σε παράταξη στον χώρο με βάση αρμονικές χαράξεις. Οι επιγραφές δημιουργήθηκαν με συμμετρία και ομογενοποίηση της γραφής με πυκνό διάστιχο στοιχηδόν, ώστε να προσδίδουν κύρος και επισημότητα στο κείμενο.

Η κατασκευή του έργου στηρίχθηκε στην τεχνική της Νωπογραφίας (ασβεστοκονίαμα/fresco) για τη δημιουργία του οποίου έγινε η επίχριση της τοιχοποιίας με 400 κιλά ασβεστοκονιάματος Νωπογραφίας κατόπιν ειδικού οπλισμού του τοίχου πλήρωσης. Οι χαρακτήρες είναι εμπίεστοι εσώγλυφοι, με χρωματικές περιοχές του φάσματος του φωτός ανάμεσα στα αποσπάσματα, ενώ ο προσπίπτων εκ δεξιών του έργου φυσικός φωτισμός εντείνει την αίσθηση του εσωγλύφου κατά τη διάρκεια της ημέρας. Για τη δημιουργία του έργου σχεδιάστηκε γραμματοσειρά που απαντάται στις επιγραφές του 6ου αι. π.Χ., κατά τον σχεδιασμό της οποίας συμβουλευτικό ρόλο έπαιξε η ειδήμων συνάδελφος, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας κα Σοφία Ανεζίρη.

Η Κοσμητεία της ΦΛΣ του ΕΚΠΑ ευγνωμονεί τον αγαπητό συνάδελφο Αναπληρωτή Καθηγητή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών κ. Δημοσθένη Αβραμίδη και την ομάδα του για το συγκεκριμένο, ξεχωριστά μοναδικό, εικαστικό έργο, το οποίο, μάλιστα, πραγματοποιήθηκε με συγκινητικά αφιλοκερδή διάθεση.